NATO’nun 32. üyesi olarak İttifak’a katılan İsveç’in bayrağı, Brüksel’deki karargahta yerini aldı.
NATO karargahında yapılan törene NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İsveç Prensesi Victoria, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile kabine üyeleri, NATO’ya üyelik başvurusunda bulunan eski Başbakan Magdalena Andersson ve siyasi parti liderleri katıldı.
Stoltenberg ve Kristersson törenden önce ortak basın toplantısı düzenledi.
STOLTENBERG: PUTİN YANILDI
Stoltenberg, İsveç’in 5. madde koruması altında NATO’da hak ettiği yeri aldığını belirterek, “NATO’ya katılmak hem İsveç hem kuzey bölgenin istikrarı hem de tüm İttifak’ımızın güvenliği için iyidir.” diye konuştu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in iki sene önce Ukrayna’ya saldırdığında NATO ve komşuları üzerinde daha fazla kontrole sahip olmayı amaçladığını ifade eden Stoltenberg, “Ancak yanıldı. NATO daha büyük ve güçlü hale geldi.” dedi.
Stoltenberg, NATO’nun İsveç’ten kararlı bir müttefik olması beklediğini vurgulayarak “Nükleer silahlara sahip müttefiklerin sayısını artırmaya yönelik bir plan yok. Elbette mevcut konvansiyonel güçler karşısında duruşumuzu sürekli değerlendiriyoruz. Ancak İsveç’te Baltık ülkelerinde olduğu gibi bir muharebe grubu oluşturma planımız yok.” ifadelerini kullandı.
“İSVEÇ EVİNE DÖNDÜ”
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ise yaptığı konuşmada, İsveç’in geçen hafta Perşembe gününden bu yana NATO’nun gururlu bir üyesi olduğunu belirterek, “NATO, barış ve güvenlik için bu zamana kadar var olan en başarılı kuruluş. Artık bir müttefikiz. 200 yıldan fazla süren askeri bağlantısızlıktan sonra bu tarihi bir adımdır. Ama aynı zamanda çok da olağan bir adımdır. Onlarca yıldır hazırlanıyoruz. Detaylı olarak ise son iki yıldır hazırlanıyoruz. İsveç bu üyelikle evine döndü” dedi.
İsveç’in NATO’ya yabancı bir ülke olmadığını 1994’te Barış için Ortaklık programına katıldığını hatırlatan Kristersson, “O günden bu yana tüm büyük NATO operasyonlarına ve sayısız tatbikatlara katıldık” şeklinde konuştu. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşının başlamasının ardından İsveç’in NATO üyeliğinin tek mantıklı seçenek olduğunu kaydeden Kristersson, “İsveç güçlü bir demokrasi olarak, “İsveç, Washington Antlaşması’ndaki özgürlük, demokrasi, ve hukukun üstünlüğü gibi bizi birbirimize bağlayan değerleri savunacaktır” ifadesini kullandı.
İsveç’in modern silahlı kuvvetlerinin karada, havada ve denizde iyi eğitildiğini ve NATO’yu güçlendireceğini belirten Kristersson, “Öğreneceğiz ve öğreteceğiz” dedi. İsveç Başbakanı Kristersson, ülkesinin NATO üyeliğin bir son olmadığını bir başlangıç olduğunu ifade ederek, “Tüm müttefiklerimizle birlikte dünyayı daha güvenli ve daha özgür bir yer haline getirmeye yardımcı olmak için sabırsızlanıyorum” diye konuştu.
İSVEÇ’İN NATO’YA ÜYELİK SÜRECİ
İsveç, komşusu Finlandiya gibi Avrupa’da yükselen savaş tehdidinin getirdiği güvenlik kaygıları nedeniyle 18 Mayıs 2022’de NATO’ya üyelik başvurusu yaptı.
NATO’ya yeni katılım için onay vermesi gereken 30 üye ülkeden biri olan Türkiye, İsveç ve Finlandiya’dan beklentilerini dile getirdi. Türkiye’nin endişeleri özellikle İsveç’teki PKK/YPG ve FETÖ gibi terör örgütlerinin faaliyetlerinden kaynaklanıyordu.
28 Haziran 2022’deki Madrid Zirvesi’nde Türkiye, İsveç ve Finlandiya ile iki ülkenin terörle mücadelede daha fazla işbirliği taahhüt ettiği Üçlü Muhtıra’ya imza attı. Bu çerçevede üç ülke tarafından Daimi Ortak Mekanizma kuruldu.
Bu sayede iki ülke, üyeliğe resmen davet edildi. 5 Temmuz 2022’de NATO ülkelerinin katılım protokolünü imzalamasıyla İsveç ve Finlandiyalı yetkililer, NATO’nun toplantılarına “davetli ülke olarak” katılmaya başladı.
Bu süreçte üç ülke arasında çok sayıda görüşme yapıldı.
Finlandiya, Türkiye’nin beklentilerini karşılayacağına yönelik taahhütlerinin karşılık bulması üzerine 3 Nisan 2023’te NATO’nun 31’inci üyesi oldu.
İsveç için süreç ise devam etti. TBMM’nin 23 Ocak’ta, Macaristan Ulusal Meclisinin de 26 Şubat’ta verdiği onayların ardından, tüm müttefiklerin meclislerindeki prosedürün tamamlanmasıyla İsveç’in üyeliğiyle ilgili son aşamaya geçildi.
İsveç, ABD’nin başkenti Washington’da düzenlenen giriş protokolü kabul töreniyle 7 Mart’ta NATO’nun resmen 32’nci üyesi oldu.
